Tại sao khả năng lãnh đạo lại quan trọng? 6 lý do bạn cần biết

Một nhà lãnh đạo không chỉ là "ai đó có người đi theo". Chúng tôi khám phá những điều tạo nên một nhà lãnh đạo và tại sao khả năng lãnh đạo lại quan trọng.

Khả năng lãnh đạo là gì?

Lãnh đạo không chỉ là việc hoạch định chính sách từ trên xuống dưới. Lãnh đạo diễn ra trong toàn bộ tổ chức và có thể xây dựng hoặc phá hủy công ty của bạn. Chúng ta đều biết về khả năng lãnh đạo - dù tốt hay xấu - khi chúng ta trải nghiệm qua. Nhưng chính xác thì khả năng lãnh đạo là gì? Một nhà lãnh đạo có phải đơn giản là "ai đó có người đi theo" như chuyên gia về quản lý Peter Drucker gợi ý ngắn gọn hay còn là thứ gì đó phức tạp hơn?

Các định nghĩa khác nhau về nhà lãnh đạo cũng nhiều như số lượng các phong cách lãnh đạo. Nhưng về cơ bản, người lãnh đạo tạo ra tầm nhìn và sau đó thu nạp mọi người để hỗ trợ họ hiện thực hóa tầm nhìn đó. Chuyên gia về sự lãnh đạo WCH Prentice từng nói: "Lãnh đạo là việc hoàn thành một mục tiêu thông qua sự chỉ đạo các nhân lực trợ giúp."

Các nhà lãnh đạo thực hiện điều này bằng cách kết hợp giữa truyền cảm hứng, tạo ảnh hưởng, giao tiếp trong kinh doanh và hỗ trợ. Như Warren Bennis nói: "Nhà lãnh đạo là người có niềm tin mãnh liệt rằng họ có thể thuyết phục người khác cùng chia sẻ giấc mơ của họ." Cho dù thông qua các chiến thuật truyền cảm hứng hay tiêu chuẩn, nhà lãnh đạo phải có khả năng đưa nhân viên và tổ chức của họ hướng đến một mục tiêu chung.

Nhà lãnh đạo cũng sẽ sử dụng kĩ năng của mình để lèo lái tổ chức đi qua những giai đoạn thay đổi - điều đặc biệt quan trọng khi các công ty chuyển dịch để áp dụng các cách làm việc kết hợp sau đại dịch.

AI là người lãnh đạo?

Mặc dù thường gắn liền với các chức danh Cấp cao nhưng khả năng lãnh đạo lại liên quan rất nhiều đến thái độ và cách xử lý, chứ không phải vai trò của người lãnh đạo.

Chúng ta chứng kiến nhiều ví dụ về những nhà quản lý cấp cao làm việc rất hiệu quả nhưng không lãnh đạo theo bất kỳ một ý nghĩa nào. Họ duy trì mọi thứ hoạt động trơn tru nhưng không tạo động lực hay truyền cảm hứng. Đồng thời, có thể có những người ở cấp thấp hơn của tổ chức lại truyền được cảm hứng và dẫn dắt đồng đội để đạt mục tiêu của công ty. Các tổ chức đều nhận ra thực tế này, với 83% tin rằng cần phát triển người lãnh đạo ở mọi cấp độ trong một công ty.

Sự tập trung không ngừng vào mục tiêu của công ty có thể tạo nên nét khác biệt cho những người lãnh đạo tổ chức so với các nhà lãnh đạo cộng đồng và chính trị gia. Khả năng lãnh đạo thành công trong một tổ chức không phải là một thứ gì đó trừu tượng. Cuối cùng, mọi người sẽ đánh giá khả năng lãnh đạo dựa trên hiệu quả của tổ chức về mặt gắn kết nhân viên, năng suất và lợi nhuận.

Như chúng ta thấy, có nhiều cách để bạn lãnh đạo một cách "đúng đắn". Những yếu tố có hiệu quả cho tổ chức này, trong trường hợp này có thể không phù hợp với tổ chức và trường hợp khác. Tuy nhiên, sự lãnh đạo hiệu quả trong bất cứ hình thức hay phạm vi nào đều thiết yếu, cũng như nếu không có sự định hướng từ những người lãnh đạo đó thì các công ty có thể sa sút nhanh chóng. Vì vậy, mỗi tổ chức nên biết một nhà lãnh đạo như thế nào là tốt đối với họ.

Tầm quan trọng của khả năng lãnh đạo

Các nhà lãnh đạo quan trọng vì: họ truyền cảm hứng đến mọi người, thúc đẩy nhân viên làm việc với hiệu quả cao hơn, đồng thời thể hiện giá trị và văn hóa của công ty. Sự lãnh đạo có hiệu quả sẽ:

• Nâng cao tinh thần

  Một mối quan hệ chặt chẽ luôn tồn tại giữa sự lãnh đạo và tinh thần của nhân viên, đặc biệt trong những giai đoạn thay đổi. Theo một nghiên cứu được thực hiện ở Đại học Nam Phi, người lãnh đạo nhận được mức độ hài lòng cao khi họ luôn cập nhật thông tin cho nhân viên, đặt ra một tầm nhìn rõ ràng, thể hiện sự quan tâm, cởi mở và trung thực. Họ cũng làm mọi người giảm ý định rời khỏi ngôi trường này.

• Tăng mức độ tương tác

  Niềm tin vào người lãnh đạo là một trong những yếu tố hàng đầu được chỉ ra là góp phần cải thiện sự gắn kết của nhân viên. Theo Gallup, các nhân viên làm việc dưới sự giám sát của đội ngũ lãnh đạo có sự gắn kết cao có khả năng sẽ cam kết nhiều hơn 39%.

• Xây dựng sự kết nối

  Việc xây dựng mối quan hệ tin cậy giữa người lãnh đạo và đội ngũ không chỉ có lợi cho người lãnh đạo đó. Quá trình này góp phần tạo nên văn hóa cởi mở và tin tưởng nhau trong toàn bộ tổ chức. Hiện nay, các nhà lãnh đạo là Tổng Giám đốc và doanh nghiệp đang được tín nhiệm cao hơn những nhà lãnh đạo thuộc giới chính trị gia. Các tổ chức cần tận dụng lợi thế này.

• Truyền cảm hứng để tự tin

  Người lãnh đạo có tầm ảnh hưởng sẽ truyền cảm hứng để mọi người cảm thấy tự tin vào khả năng và công việc của họ. Việc này tạo phản ứng dây chuyền, mang đến năng suất cải thiện, chất lượng sản phẩm và dịch vụ tốt hơn.

• Tạo văn hóa tích cực cho tổ chức

  Các nhà lãnh đạo đóng vai trò truyền dẫn chính trong văn hóa của tổ chức, ở cả quá trình tạo ra và chia sẻ cảm giác làm việc cho tổ chức cụ thể của bạn nghĩa là như thế nào. Nhà lãnh đạo tạo nên cảm hứng cho cả tổ chức lẫn đội ngũ của họ.

• Tạo điều kiện để đổi mới

  Đổi mới là thay đổi dù không phải lúc nào cũng dễ dàng. Sự lãnh đạo hiệu quả là yếu tố cần thiết để dẫn dắt nhân viên làm việc trôi chảy trong suốt quá trình này - hay như lời McKinsey nói - để "khích lệ nhân viên nhằm thu phục con tim và lý trí".

4 dấu hiệu của khả năng lãnh đạo kém

Trong khi người lãnh đạo giỏi có ảnh hưởng tốt đẹp đến một tổ chức thì sự lãnh đạo kém cỏi có thể gây tổn hại rất nặng nề. Sau đây là 4 dấu hiệu của khả năng lãnh đạo kém:

• Tinh thần sa sút

  Nếu cảm thấy không được trân trọng hoặc thậm chí bị bắt nạt, mọi người sẽ bị ảnh hưởng về sức khỏe toàn diện và năng suất làm việc. Thêm vào đó, họ sẽ có nhiều khả năng bỏ việc hơn.

• Tỷ lệ nhân viên nghỉ việc cao

  Gần một nửa trong số những người tham gia một cuộc khảo sát của Udemy cho biết họ sẽ bỏ việc vì có người quản lý tệ. Xét tình hình một công ty Hoa Kỳ trung bình phải chi ra $4.000 để thuê một nhân viên mới, khả năng lãnh đạo tệ hại rõ ràng gây tốn kém rất lớn.

• Hiệu quả thấp

  Năng suất và hiệu quả thường là thước đo cho sự thành công của một công ty. Theo một nghiên cứu, nhân viên làm việc dưới sự dẫn dắt của những người lãnh đạo thiếu khả năng truyền cảm hứng có 93% khả năng bị đánh giá trong nhóm 10% kém nhất về năng suất.

• Các lãnh đạo "không chính thức" không thể quản lý

  Khi nhà lãnh đạo yếu kém, độc đoán hoặc xa cách, những người khác sẽ bước vào để lấp đầy khoảng trống. Những vị lãnh đạo "không chính thức" này thường được nhiều người biết đến nhưng không phải lúc nào cũng tuân theo các giá trị của tổ chức hoặc tỏ ra phê phán và tiêu cực. Việc để cho sự tiêu cực này có chỗ đứng trong tổ chức có thể thúc đẩy sự phát triển văn hóa độc hại tại công ty.

• Văn hóa độc hại tại công ty

  Người lãnh đạo thể hiện tính bắt nạt hoặc ưu ái có thể góp phần tạo nên văn hóa tiêu cực, khiến cho nhân viên phải chịu trải nghiệm không thoải mái khi đi làm. Kết quả là nhân viên sẽ nghỉ việc nhiều, chất lượng dịch vụ kém, cuối cùng ảnh hưởng xấu đến hiệu quả của toàn công ty.

Quản lý so với Lãnh đạo

Chúng ta thường xem các nhà lãnh đạo và nhà quản lý có chức năng tương tự - nhưng không phải như vậy. Nhà lãnh đạo không phải là nhà quản lý. Mặc dù có yếu tố lãnh đạo trong hoạt động quản lý nhưng đó không phải là trọng tâm chính. Tuy vậy, hai vai trò này thường liên kết với nhau và đều rất cần thiết.

Cả người quản lý và lãnh đạo đều làm việc hướng đến những mục tiêu của tổ chức. Các nhà lãnh đạo tạo ra tầm nhìn về những gì họ muốn xảy ra, truyền cảm hứng để mọi người đạt được mục tiêu này. Trong khi đó, nhà quản lý lại tập trung nhiều hơn vào thành phần và chi tiết cơ bản của phương thức đạt được mục tiêu này. Họ là những người chịu trách nhiệm về các quy trình và hỗ trợ công ty đạt được mục tiêu thông qua hoạt động và cách xử lý hàng ngày. Ở một chiều hướng khác, nhà lãnh đạo sẽ phụ trách việc tạo sự ảnh hưởng và khích lệ người khác.

Một số người cho rằng hoạt động quản lý thiên về một môn khoa học và sự lãnh đạo thiên về một môn nghệ thuật hơn. Chúng ta hãy cùng xem xét kỹ hơn một số điểm khác biệt giữa người quản lý và nhà lãnh đạo.

Như vậy, cả hai vai trò này sẽ cùng kết hợp với nhau. Trong khi nhà lãnh đạo thiên về sự đổi mới và truyền cảm hứng, người quản lý phải tập trung vào việc biến tầm nhìn của nhà lãnh đạo thành hiện thực. Bên cạnh đó, do quyết định tập trung vào các mục tiêu tổng thể, nhà lãnh đạo có thể không nhận thức được hoặc không nhạy cảm trước những khó khăn. Chính vì thế, người quản lý có vai trò xác định những khó khăn này và tìm cách vượt qua.

Để đạt được thành công, người quản lý thường cần có một số phẩm chất liên quan đến khả năng lãnh đạo - ít nhất để thúc đẩy mọi người ủng hộ tầm nhìn của nhà lãnh đạo. Tuy nhiên, dù các nhà lãnh đạo có thể thường ở cấp bậc cao hơn trong tổ chức, họ không nhất thiết phải tham gia vào bất kỳ vai trò quản lý nào.

Những phẩm chất quan trọng của người lãnh đạo là gì?

Các nhà lãnh đạo được cho là sở hữu một số đặc điểm nhất định - và có rất nhiều tranh luận về việc những đặc điểm này là tự nhiên hay có thể học được. Tổ chức nhân sự CIPD thảo luận về một yếu tố không thể thiếu của nhà lãnh đạo là "sự thể hiện khéo léo các phẩm chất cá nhân". Vậy, những đặc điểm cá nhân cần thiết này của nhà lãnh đạo là gì?

• Liêm chính

  Tầm quan trọng của sự lãnh đạo theo đạo đức cũng như đạo lý trở nên nổi bật sau cuộc khủng hoảng tài chính và lại thành tâm điểm trong đại dịch virus corona. Mọi người xem nhà lãnh đạo như những tiêu chuẩn đạo đức. Vì thế, điều vô cùng quan trọng, đặc biệt trong những thời điểm hỗn loạn, là họ cho thấy những biện pháp đúng đắn hoặc phù hợp mà họ sẽ triển khai - và triển khai một cách nhất quán.

• Tập trung vào con người

  Tư duy xã hội cần thiết để có thể nhận biết qua trực giác, thấu hiểu và ứng xử với cảm xúc của người khác được xem là một phẩm chất thiết yếu của nhà lãnh đạo. Đó cũng là thứ mà mọi người tìm kiếm ở nhà lãnh đạo của họ. 96% người tham gia cuộc khảo sát của tạp chí Harvard Business Review cho biết việc công ty thể hiện sự đồng cảm là một hành động quan trọng.

• Giao tiếp

  Nhà lãnh đạo có hiệu quả cần phải truyền cảm hứng cùng động lực - và điều đó phụ thuộc vào khả năng truyền tải thông điệp đến với mọi người ở tất cả các cấp bậc của tổ chức. Đó là lý do khả năng giao tiếp tốt của nhà lãnh đạo lại quan trọng đến thế.

• Tầm ảnh hưởng

  Những nhà lãnh đạo xuất sắc không ra lệnh cho mọi người làm việc. Họ làm cho mọi người sẵn lòng thực hiện theo. Điều này nghĩa là tận dụng trí tuệ cảm xúc để tác động và thuyết phục.

• Ra quyết định

  Nhà lãnh đạo chịu toàn bộ trách nhiệm. Họ phải quyết đoán và tự tin quyết định con đường để đi tới. Và họ phải sẵn sàng chịu hoàn toàn trách nhiệm về quyết định đó.

• Tầm nhìn

  Nhà lãnh đạo phải nhìn xa hơn thực trạng thông thường để khám phá những gì có thể xảy ra. Để làm được điều đó, họ cần có một kiến ​​thức vững chắc về tổ chức của mình, bối cảnh và khả năng hình dung về việc vượt qua các rào cản.

Bạn có thể học được những kỹ năng lãnh đạo này không? Dù một số yếu tố - như tính liêm chính - có thể thiên về bẩm sinh hơn những yếu tố khác, nhưng sự giáo dục, đào tạo, huấn luyện và kinh nghiệm có thể giúp mọi người phát triển các phẩm chất lãnh đạo.

Cần có kỹ năng giao tiếp. Khi học hỏi để trở thành một người thuyết trình tốt hơn, bạn cũng sẽ có sự tự tin trong các khía cạnh khác, chẳng hạn như quá trình đưa ra quyết định. Và khi bạn học cách lắng nghe tốt hơn bằng cách sử dụng kỹ năng lắng nghe chủ động, một không gian phát triển sự đồng cảm sẽ mở ra.

Vì vậy, mặc dù không phải ai cũng sở hữu những phẩm chất lãnh đạo bẩm sinh nhưng nhiều người có tiềm năng trở thành nhà lãnh đạo - vấn đề chỉ là việc khai thác tiềm năng đó.

Làm cách nào để bạn thực hiện đúng vai trò lãnh đạo đội ngũ?

Có một số cách nhìn nhận về vai trò lãnh đạo đội ngũ. Trong mô hình truyền thống hơn, nhà lãnh đạo là một người được chỉ định. Họ cần là một người giao tiếp mạnh mẽ và tự tin, biết thời điểm và cách phân công nhiệm vụ. Người lãnh đạo cũng cần sở hữu các kỹ năng mềm xuất sắc bao gồm khả năng khen ngợi - và phê bình mang tính xây dựng - để đạt được hiệu quả cao nhất từ ​​đội ngũ của họ.

Lý thuyết mới về sự lãnh đạo đội ngũ nhìn nhận điều này hơi khác biệt. Trong mô hình này, không có cá nhân nào lãnh đạo đội ngũ hoàn toàn. Thay vào đó, mỗi thành viên trong đội ngũ đều sẽ lãnh đạo tùy vào tình huống và lĩnh vực chuyên môn. Như vậy có nghĩa là không có thứ bậc nhất định và sự đóng góp của mỗi thành viên đều quan trọng như nhau, hiệu quả của mọi người sẽ góp phần vào thành công của đội ngũ.

Có những phong cách lãnh đạo khác nhau nào?

Hãy đọc để làm quen với một số phong cách lãnh đạo phổ biến nhất, khi nào dùng phong cách nào thì phù hợp và những ưu, nhược điểm của các phong cách lãnh đạo đó.

Chuyển đổi

Nhà lãnh đạo chuyển đổi sẽ luôn tìm cách thay đổi thói quen và quy trình của tổ chức. Họ nghiên cứu các tác vụ thông thường đến những chi tiết nhỏ nhất để tạo hiệu quả cao hơn.

• Ưu điểm: Nhà lãnh đạo chuyển đổi rất phù hợp với các doanh nghiệp đã mất lợi thế cạnh tranh hoặc các công ty đang hy vọng tăng trưởng

• Nhược điểm: Do tập trung vào hiệu quả, một số lãnh đạo theo phong cách này có thể thúc đẩy nhân viên gắt gao quá mức. Khi mọi người áp dụng những cách làm việc mới, nhân viên có thể cảm thấy họ bị giám sát hoặc làm việc quá sức

Hợp tác

Nhà lãnh đạo hợp tác có niềm tin vững chắc khi làm việc với những người khác. Cho dù đó là sự phá vỡ tình trạng làm việc tách biệt trong tổ chức, quan hệ hợp tác ở nước ngoài hay cộng tác với các chuyên gia trong một lĩnh vực hoàn toàn khác, họ đều thấy giá trị của việc chia sẻ kiến ​​thức.

• Ưu điểm: Nhà tư tưởng hợp tác đặc biệt hữu ích tại những doanh nghiệp có nhiều phòng ban hoặc hoạt động ở các vị trí khác nhau trên thế giới. Những doanh nghiệp gặp khó khăn khi thâm nhập thị trường mới cũng có thể hưởng lợi từ cách tiếp cận của các nhà tư tưởng này

• Nhược điểm: Phong cách hợp tác có thể không phù hợp khi một tổ chức cần nhanh chóng đưa ra quyết định

Phục vụ

Người lãnh đạo theo phong cách phục vụ đặt niềm tin vào mọi người trước nhất. Khi làm cho nhân viên cảm thấy hài lòng trong cuộc sống cá nhân và nghề nghiệp, họ tin rằng kết quả tích cực sẽ sớm theo sau. Bản năng quan tâm cũng làm cho họ trở thành người giao tiếp khéo léo.

• Ưu điểm: Nhà lãnh đạo phục vụ phù hợp hoàn hảo với các tổ chức phi lợi nhuận và tổ chức từ thiện. Phương pháp khích lệ của họ cũng phù hợp với các doanh nghiệp tự hào về cách phát triển nhân viên của mình

• Nhược điểm: Ở phía ngược lại, những người phục vụ tận tâm quá mức có thể mất tập trung vào các mục tiêu của công ty và gặp khó khăn khi đưa ra những quyết định cứng rắn. Ý thức tận tâm quá cao cũng có thể làm họ kiệt sức

Dân chủ

Nhà lãnh đạo dân chủ xem xét ý kiến ​​của cả đội ngũ khi điều hành một tổ chức. Họ đặt những câu hỏi quan trọng cho nhân viên để hiểu rõ những ưu tiên của nhân viên trước khi đưa ra quyết định cuối cùng.

• Ưu điểm: Cách tiếp cận này góp phần thu hút mọi người khi để tất cả cùng tham gia. Cách này cũng thúc đẩy mọi người làm những gì bạn muốn

• Nhược điểm: Các tổ chức có thể gặp khó khăn hơn khi đưa ra những quyết định không được ưa thích nhưng cần thiết. Để đạt được giải pháp, họ có thể cần đến một quy trình dài. Việc thường xuyên trì hoãn có thể làm xói mòn tầm ảnh hưởng ở vai trò lãnh đạo của người quản lý về lâu dài

Lôi cuốn

Nhà lãnh đạo có sức lôi cuốn sử dụng sự nhiệt huyết và kỹ năng xã hội để mang đến cho nhân viên cảm giác về một mục đích chung. Nhờ khả năng đồng cảm với người khác và sự tận tụy ở vai trò của mình trong một tư duy tích cực, những nhân vật đầy sức hút này sẽ lấp đầy khoảng cách giữa người quản lý và nhân viên cấp dưới.

• Ưu điểm: Những người lãnh đạo này là sự lựa chọn hoàn hảo cho các công ty đang tìm cách xây dựng lại danh tiếng bị tổn hại. Với sự tận tâm và niềm đam mê của mình, họ có thể thúc đẩy tính toàn vẹn của doanh nghiệp và tạo động lực cho những người khác

• Nhược điểm: Tương tự như nhà lãnh đạo phục vụ, các nhà lãnh đạo có sức lôi cuốn đôi khi gặp khó khăn khi đưa ra những quyết định cứng rắn nhưng cần thiết

Tình huống

Nhà lãnh đạo theo tình huống là những người dễ thích ứng nhất. Thay vì sử dụng một phong cách lãnh đạo, họ có khả năng trở thành những nhân vật quyền lực, đổi mới và có sức lôi cuốn ở một thời điểm bất kỳ nào đó. Họ có thể quản lý một doanh nghiệp đang gặp khó khăn một cách thoải mái như khi phát triển một tổ chức.

• Ưu điểm: Thế mạnh lớn nhất của người lãnh đạo linh hoạt là khả năng đánh giá tình huống và đưa ra biện pháp phù hợp. Nhờ tư duy cảm xúc, họ biết khi nào nên điều chỉnh phương pháp tiếp cận để đạt kết quả tốt nhất, từ đó trở thành người lãnh đạo lý tưởng cho bất kỳ doanh nghiệp nào - tất cả là ưu điểm và không có khuyết điểm...

5 bí quyết để trở thành nhà lãnh đạo tốt hơn

Khả năng lãnh đạo không phải lúc nào cũng tự nhiên mà có được. Ngay cả những người lãnh đạo có năng lực nhất cũng cần phải theo dõi hiệu quả của mình thì mới luôn giữ được phong độ đỉnh cao. Dưới đây là một vài bí quyết cải thiện kỹ năng cho bạn.

1. Xác định điểm yếu của bạn

2. Đặt mục tiêu

3. Cải thiện kỹ năng giao tiếp

4. Học từ những thất bại

5. Cộng tác với đội ngũ

Đọc tiếp

• Cách giải quyết vấn đề về giao tiếp trong doanh nghiệp
• Sự gắn bó của nhân viên: yếu tố này là gì và tại sao lại rất quan trọng đối với doanh nghiệp
• Quy tắc mới về sự gắn bó dành cho các đội ngũ kết hợp